Tại đầm Đông Hồ, TP Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang, một sự kiện đặc biệt đã diễn ra vào ngày 12/2/2025. Trong khuôn khổ Lễ hội kỷ niệm 289 năm thành lập Tao đàn Chiêu Anh Các, hàng triệu con giống thủy sản đã được thả xuống, đánh dấu một nỗ lực quan trọng trong công cuộc tái tạo và bảo vệ nguồn lợi biển. Với tổng số hơn 2 triệu con giống thủy sản được thả xuống, bao gồm tôm, cua, cá các loại, đây không chỉ là một hoạt động mang tính biểu tượng mà còn thể hiện quyết tâm của chính quyền và cộng đồng địa phương trong việc giữ gìn hệ sinh thái biển, góp phần cải thiện môi trường sống của các loài thủy sản và đảm bảo nguồn sinh kế bền vững cho ngư dân. Việc thả con giống không chỉ giúp bổ sung nguồn lợi thủy sản mà còn nâng cao ý thức cộng đồng về bảo vệ môi trường.
Tai buổi lễ, ông Nguyễn Hải Quốc, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Tiên cho biết nghề khai thác và nuôi trồng thủy sản mang lại giá trị kinh tế lớn cho địa phương. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, sự phát triển này đi kèm với những thách thức nghiêm trọng. Việc khai thác quá mức đã khiến nhiều loài thủy sản suy giảm đáng kể về số lượng, đặc biệt là các loài có giá trị kinh tế cao như tôm, cá đối mục, ghẹ xanh. Không ít khu vực ven biển từng dày đặc nguồn thủy sản nay đã trở nên cạn kiệt, gây ảnh hưởng lớn đến sinh kế của người dân.
Ngoài ra, việc sử dụng các công cụ khai thác không hợp pháp như xung điện, lưới mắt nhỏ và lưới ánh sáng công suất lớn không chỉ tác động tiêu cực đến nguồn lợi mà còn làm suy giảm hệ sinh thái biển. Những công cụ này có thể tiêu diệt cả những sinh vật chưa trưởng thành, cản trở quá trình tái tạo tự nhiên của hệ động thực vật biển. Đặc biệt, một số nghề cấm như đăng đáy, cào, xiệp vẫn tiếp tục diễn ra, dù đã có nhiều biện pháp xử lý từ cơ quan chức năng. Những hoạt động này gây mất cân bằng sinh thái, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chuỗi thức ăn tự nhiên và đẩy nhiều loài thủy sản vào nguy cơ cạn kiệt.
Thực trạng trên đòi hỏi sự can thiệp kịp thời để bảo vệ hệ sinh thái biển cũng như duy trì nguồn lợi lâu dài cho người dân. Chính quyền địa phương đã và đang tăng cường kiểm soát các hoạt động khai thác, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về bảo vệ môi trường biển. Bên cạnh đó, việc phát triển các khu bảo tồn biển và nhân rộng mô hình khai thác bền vững cũng là giải pháp quan trọng để bảo vệ nguồn tài nguyên thủy sản trong tương lai.
Ý nghĩa của hoạt động thả con giống
Hoạt động thả con giống là một trong những biện pháp quan trọng giúp phục hồi và phát triển nguồn lợi thủy sản. Những năm gần đây, nguồn thủy sản tại nhiều vùng biển Việt Nam, trong đó có Kiên Giang, đang bị suy giảm nghiêm trọng do khai thác quá mức và phương pháp đánh bắt không bền vững. Việc thả con giống mang đến nhiều lợi ích thiết thực. Trước hết, hoạt động này giúp bổ sung nguồn lợi thủy sản, hỗ trợ cân bằng sinh thái tự nhiên, từ đó duy trì sự đa dạng sinh học dưới nước. Môi trường biển chỉ có thể phục hồi khi vòng đời của các loài sinh vật được bảo tồn và đảm bảo tái tạo một cách tự nhiên.
Bên cạnh đó, việc thả con giống còn tạo điều kiện cho các loài thủy sản tái tạo quần thể, phát triển số lượng một cách bền vững. Khi số lượng thủy sản được bổ sung, ngư dân địa phương có cơ hội khai thác hợp lý hơn, đảm bảo nguồn sinh kế lâu dài mà không gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường biển. Đây là một bước quan trọng để hướng tới nền kinh tế biển xanh, trong đó việc khai thác và bảo tồn luôn song hành để mang lại lợi ích lâu dài.
Chung tay của cộng đồng trong chương trình tái tạo nguồn lợi thủy sản
Hoạt động này cũng là minh chứng cho sự chung tay của chính quyền và cộng đồng trong việc khôi phục nguồn lợi thủy sản. Trong sự kiện lần này, 17 tổ chức và cá nhân đã cùng nhau đóng góp hơn 1 triệu con tôm giống và gần 30 triệu đồng tiền mặt để hỗ trợ việc tái tạo hệ sinh thái biển. Đây là một tín hiệu tích cực, cho thấy rằng việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên không chỉ là nhiệm vụ của các cơ quan chức năng mà còn cần sự tham gia tích cực từ cộng đồng. Bên cạnh việc thả con giống, chính quyền TP Hà Tiên đã chủ động triển khai các chương trình tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức của người dân về tầm quan trọng của việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Các chiến dịch như cấm sử dụng các phương thức đánh bắt hủy diệt, hỗ trợ ngư dân chuyển đổi sang phương thức khai thác bền vững, hay khuyến khích phát triển các khu bảo tồn biển đã và đang được đẩy mạnh.
Để duy trì và phát huy hiệu quả của chương trình thả con giống, cần có sự kết hợp đồng bộ giữa các biện pháp quan trọng. Trước hết, việc kiểm soát hoạt động khai thác thủy sản cần được tăng cường thông qua quản lý và giám sát chặt chẽ, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm như sử dụng công cụ khai thác hủy diệt, gây thiệt hại cho hệ sinh thái. Cùng với đó, công tác tuyên truyền về lợi ích của bảo vệ nguồn lợi thủy sản cũng rất cần thiết, giúp người dân nhận thức rõ hơn về tác động tiêu cực của việc khai thác không bền vững đối với môi trường và đời sống cộng đồng. Bên cạnh đó, cần có các chính sách hỗ trợ sinh kế bền vững cho ngư dân, khuyến khích họ chuyển đổi sang các mô hình khai thác thủy sản bền vững hơn, như nuôi trồng thủy sản theo hướng sinh thái. Cuối cùng, việc nghiên cứu và ứng dụng công nghệ trong nuôi trồng và bảo tồn nguồn lợi thủy sản là yếu tố không thể thiếu, giúp nâng cao hiệu quả và tính bền vững của các hoạt động bảo vệ tài nguyên thủy sản.
Việc thả hơn 2 triệu con giống tại đầm Đông Hồ là một phần trong chiến lược dài hạn hướng tới sự phát triển bền vững của ngành thủy sản. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả thực sự, cần có sự kết hợp đồng bộ giữa kiểm soát chặt chẽ hoạt động khai thác, tăng cường giám sát các vùng biển trọng điểm và hỗ trợ sinh kế cho ngư dân. Khi tất cả các bên cùng đồng lòng hành động, môi trường biển và nguồn lợi thủy sản sẽ có cơ hội được phục hồi, tạo ra một nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai. Sự kiện không chỉ là một hoạt động mang tính biểu tượng mà còn thể hiện trách nhiệm của chính quyền và cộng đồng đối với môi trường biển. Việc duy trì những chương trình như thế này sẽ giúp phục hồi hệ sinh thái biển, đảm bảo nguồn thủy sản lâu dài và tạo điều kiện phát triển bền vững cho ngành thủy sản Việt Nam.
Hải Đăng